ماهیت فساد، سیستماتیک است.

 زیرا که امکان فساد فردی، یا جزیره ای  وجود ندارد! به همین جهت در اسلام گفته شده: ظالم و منظلم ( ظلم پذیر)هردو گناهکارند، یا  رشوه دهند و رشوه گیرنده هر دو در جهنم هستند. یعنی اگر ظم پذیر نباشد ظلمی نمی شود! لذا می توان گفت: هیچکس به تنهایی نمی تواند فساد انجام دهد. اگر کسی هم در تنهایی گناهی انجام دهد، بین خود و خدایش است و مسئولیت دیگران، تجسس در امور آنها نیست.